Αν στρέψουμε το βλέμμα μας από την ταυτότητα του σωτήρα στην πηγή της καταστροφής, θα καταλήξουμε σε διαπιστώσεις εξίσου ενδιαφέρουσες και ίσως περισσότερο σημαντικές, οι οποίες μάλιστα μας ανάγουν στο νοοτροπικό παρελθόν της αμερικανικής μυθολογίας, που σύμφωνα με τον Richard Slotkin, διαμορφώνεται τον καιρό των πουριτανών αποίκων.

Ξεκινώντας από το μοτίβο της φύσης ως καταστροφέα, πρέπει να σημειώσουμε πως ενσωματώνει δύο διαφορετικές και αντικρουόμενες στάσεις. Η φύση άλλοτε νοείται ως «οίκος του κακού», άρα ως εχθρός, και άλλοτε ως «κόρη του Θεού», άρα στο σκληρό της πρόσωπο αποδίδεται η ιδιότητα του τιμωρού. Αυτές οι αντικρουόμενες στάσεις και ο παράδοξος συμφυρμός τους ανιχνεύεται ήδη στη νοοτροπία των πουριτανών αποίκων του 17^ου αι. Οι άποικοι που εγκατέλειψαν το βρετανικό έδαφος, εγκαταστάθηκαν στη Β. Αμερική, έχοντας την πεποίθηση αφενός ότι αποτελούν μια νέα εκδοχή του εξόριστου Ισραήλ στη διεφθαρμένη Βαβυλώνα και αφετέρου ότι σ’ αυτήν την άγνωστη και άγρια χώρα θα έχτιζαν τη «νέα Εδέμ». Σε κάθε περίπτωση, η ανεξερεύνητη και άγνωστη φύση προέβαλε στα μάτια τους ως απειλητικός εχθρός. Δεν μπορούσαν να την αναγάγουν στην αντίληψη περί φύσεως που είχαν σχηματίσει ζώντας στην Ευρώπη. Βασισμένοι στα προστάγματα του βιβλίου της Γενέσεως, προσπάθησαν να την κυριεύσουν, να την υποτάξουν, ώστε να χτίσουν τους οικισμούς και αργότερα τις πόλεις τους. Στο βαθμό που η φύση αντιστεκόταν, ήταν εχθρός· στο βαθμό που δυσκόλευε τη δημουργία της «Νέας Εδέμ», ήταν μια διαβολική δύναμη· και τα «άγρια τέκνα της», οι Ινδιάνοι ιθαγενείς, ήσαν οι ενσαρκώσεις του ίδιου του διαβόλου. Αυτοί οι βάρβαροι ειδωλολάτρες που, για τα δεδομένα των πουριτανών, ζούσαν χωρίς κοινωνικούς θεσμούς και ιεραρχία, χωρίς ιερά μυστήρια και ηθικούς κανόνες, αποτελούσαν κίνδυνο και για το κοινωνικό μοντέλο των αποίκων και για την ίδια τους την ηθική. Οι φόβοι των πουριτανών για την πιθανότητα να διαφθαρούν τόσο από την κοινωνική όσο και από τη σεξουαλική ελευθεριότητα των Ινδιάνων, αντικατοπτρίζονται στις λεγόμενες «αφηγήσεις αιχμαλωσίας», που κυκλοφορούσαν τον 17^ο αι. και σταδιακά διαμόρφωσαν τα βασικά ιδεολογικά και αφηγηματικά μοτίβα, τα οποία πέρασαν αργότερα σε άλλα είδη λαϊκής λογοτεχνίας (λ.χ., στις πειρατικές ιστορίες και στις ιστορίες western), στον κινηματογράφο και στα κόμικς. Σ’ αυτές τις αφηγήσεις, παρουσιάζεται η ιστορία ενός αποίκου (συνήθως γυναίκας) που αιχμαλωτίζεται από τους Ινδιάνους, υφίσταται διάφορα βασανιστήρια (με κυριότερο την απειλή του βιασμού) και στο τέλος απελευθερώνεται και επιστρέφει στον οικισμό, έχοντας συνειδητοποιήσει ότι η περίοδος της αιχμαλωσίας ήταν μια θεϊκή δοκιμασία. Στόχος αυτής της δοκιμασίας ήταν να καταλάβει ο αιχμάλωτος ότι ο πρότερος βίος του τον απομάκρυνε από το Θεό· η δοκιμασία ουσιαστικά τον οδηγεί στην πνευματική αναγέννηση και στην υιοθέτηση αγνότερης ζωής και θερμότερης πίστης.

Απηχήσεις αυτής της νοοτροπίας είναι έκδηλες στις ταινίες καταστροφής. Ήδη στις ταινίες western – αλλά όχι μόνο σ’ αυτές – παρουσιάζεται το εχθρικό πρόσωπο της φύσης στις ανθρώπινες προσπάθειες και δημιουργίες. Η υπογράμμιση αυτού του εχθρικού προσώπου συνιστά το τέλειο άλλοθι για την απρόσκοπτη εφαρμογή των πρώιμων καπιταλιστικών σχεδίων: ας εξαπλωθούμε, καταστρέφοντας τη φύση, πριν προλάβει να μας καταστρέψει εκείνη· oύτε ή άλλως, αυτή η συμπεριφορά ήταν απολύτως μέσα στο πνεύμα του προτεσταντισμού.