Ξύπνησα με διάθεση μάλλον ζοφερή. Ή καλύτερα, αμφίσημη ως προς τον τελικό προορισμό: θα μπορούσε να με πιάσει μελαγχολία ή να καταλήξω σε ένα ξέσπασμα ασύγγνωστης αισιοδοξίας. Ακόμη ταλαντεύομαι. Το post του Nada έγειρε λίγο τη ζυγαριά προς την κατεύθυνση του ανέμελου – προσωρινώς. Επανήλθα στην αμφισημία. Και, ως συνήθως, κατέφυγα στον εξορκισμό της γραφής. Ξεκινάμε – και θα δούμε το αποτέλεσμα. Οι λέξεις ίσως οδηγήσουν κάπου. Αλλά μπορεί και όχι.
Οι λέξεις σπανίως οδηγούν κάπου. Εκτός αν έχεις να υποστηρίξεις μια θέση, να γράψεις ένα κείμενο απόψεων, κριτικής και τα παρόμοια. Στις άλλες περιπτώσεις, πελαγοδρομείς ματαίως. Λάθος: «πελαγοδρομώ» έπρεπε να γράψω· για μένα γράφω, όχι για όλους.
Άρχισα να γράφω εδώ και χρόνια. Από το γυμνάσιο. Τίποτε συγκεκριμένο. Ποιήματα, ιστοριούλες, σκέψεις. Αργότερα τα έκαψα όλα, ήταν ανοησίες έτσι κι αλλιώς, τα διάβαζα κι έλεγα «δεν είναι δυνατόν να τα πίστευα όλα αυτά, να τα ένιωθα». Αποφάσισα να γράφω μόνον έλλογα κείμενα – δηλαδή, κείμενα που δεν θα είχαν να κάνουν με την έκφραση συγκινησιακών καταστάσεων. Από τη θηλειά της λογοτεχνίας είχα ξεφύγει – την εξόρκισα κι αυτήν, τοποθετώντας την στο ανατομικό τραπέζι, ναρκώνοντάς την με ικανές ποσότητες αιθέρα πριν προχωρήσω σε λεπτές τομές, με την ακρίβεια νευροχειρουργού, κι ύστερα η στεγνή διάγνωση: η μελέτη, η κριτική, η αξιολόγηση. Τα υπόλοιπα – εκείνα για τα οποία δεν μας μιλούν ποτέ οι κριτικοί – θα έμεναν περιορισμένα στο χώρο του ιδιωτικού. Ο μυστικός κόσμος της ανάγνωσης, η ανάπλαση του σκηνικού, να ζεις στα κρυφά τη ζωή των ηρώων και μόνον εσύ να μπορείς να μιλήσεις με σιγουριά για τη σκοτεινή μανία του Άμλετ, να περιγράψεις σχεδόν ασθμαίνοντας τις έσχατες αναπνοές του Μάνφρεντ – επειδή ήσουν εκεί. Α, και το τελευταίο όραμα του Byron, το επιθανάτιο, στην υγρή κι αρρωστημένη άνοιξη του Μεσολογγιού.
Αποφάσεις που δεν τηρήθηκαν. Είχα βρει τον τρόπο να τις παραβιάσω. Επιστολές. Πολυσέλιδες και πάντα χειρόγραφες. Αρκετές με μολύβι, για να ξεθωριάσει η γραφή καθώς περνούν τα χρόνια. Χωρίς ποτέ να προσφωνώ τον παραλήπτη. Δεν ταχυδρόμησα καμία. Τις έδινα προσωπικώς. Δεν θυμάμαι πόσες έχω γράψει. Δεν θυμάμαι τι έχω γράψει. Δεν έχω κρατήσει αντίγραφα. Καμιά φορά αισθάνομαι πως έχω χάσει κομμάτια ολόκληρα του εαυτού μου έτσι. Ξέρω ότι εκείνοι που τις έχουν, τις κρατάνε ακόμη – κι ας έχουν περάσει χρόνια από τότε που τις πήραν. Εγώ, απολιθωμένη στο χρόνο και στη μνήμη άλλων. Δίκαια εκδίκηση: αν υπάρχω, θα υπάρχω ως κείμενο. Και θα υπόκειμαι στην παρερμηνεία.
Ένας μόνο κατάλαβε. Όταν ξέρεις τα τερτίπια της γραφής, τους ρητορικούς κανόνες, τα μυστικά των λέξεων, νιώθεις εγκλωβισμένος. Ποτέ δεν είσαι σίγουρος αν ξεφεύγεις από τις νόρμες του λόγου. Θα μπορούσα να γράψω ένα κείμενο που δεν με αντιπροσωπεύει καθόλου κι όμως όλοι να το θεωρήσουν εξαιρετικά εκφραστικό. Αλλά όταν μπορείς να ξεγελάσεις τους άλλους, μπορείς το ίδιο εύκολα να οδηγηθείς στην αυταπάτη, στην πλάνη. Και να γράφεις, σαν να ήσουν κάποιος άλλος. Κάποιος από τους ρόλους που υποδύθηκες διαβάζοντας. Οφηλία στα πρόθυρα της τρέλας, σκοτεινή λαίδη Μακμπέθ με τη λάμψη της παράνοιας, η Κλάρα στο προστατευμένο κελί του φρενοκομείου, η Άννα στα δίχτυα ενός ανάξιου Βρόνσκυ, η Gulnare δίπλα στο άψυχο σώμα του Lara, η Αστάρτη άφαντη ν’ αναδεύει τις τύψεις του Μάνφρεντ.
Χιλιάδες ζωές. Ανώφελο. Κανείς δεν θα τις πιστέψει. Let us go then, you and I. Ένας φίλος μου με βάφτισε «Κασσάνδρα» - όχι επειδή προφητεύω ζοφερά, αλλά επειδή κανείς δεν πιστεύει τα λόγια μου. Δεν απομένει παρά η προσδοκία του τελετουργικού φόνου από μιαν εξοργισμένη Κλυταιμνήστρα. Και ύστερα, μια απροσδόκητη ανάσταση στο μισοσαπισμένο σκηνικό του παροπλισμένου καραβιού: η Μαρίνα, κόρη του πρίγκηπος της Τύρου
What seas, what shores, what gray rocks and what islands
… what images return.
Κατά τις 9:58 π.μ., 
The Motorcycle boy
Κατά τις 10:11 π.μ., Λύσιππος
Κατά τις 10:33 π.μ., Λίτσα
Μο - καλημέρα. Αυτό που σκέφτομαι το λέω πάντα. Περί συγκινήσεων είναι ο παρών λόγος. Και το τι θα σκεφτούν οι άλλοι, σπανίως με απασχόλησε.
Υπουργέ μου - οι τοξότες είναι έξω καρδιά, οι ιχθείς συχνά κρύβονται σε σπηλιές. Και αφήνοντας κατά μέρος τ' αστεία, έχω κάψει μόνο τα συγκινησιακά, τα άλλα τα κράτησα.
Mboy - ακριβώς. Η άλλη ζωή των λέξεων είναι που με τρομάζει.
Λύσιππος - Έχω καταστρέψει και πιο πρόσφατα και ίσως πιο σημαντικά κείμενα. Δεν ξέρω αν θέλει δύναμη. Νιώθεις μετά μια περίεργη απώλεια. Αλλά και μια εξίσου παράξενη γεύση ελευθερίας.
Κατά τις 11:37 π.μ., Epsilon
Καλημέρα κι από μένα... ωραία τα λες, καλά τα γράφεις κι αν σ΄αρέσει και να τα κάψεις, και πάλι άγια καμωμένα...μόνο που επίτρεψέ μου να διαφωνήσω με το ότι ο αναγνώστης βρίσκεται πάντα στην θέση του χαμένου...μη μου χαλάς την μαγική εικόνα, βάλτον να κερδίζει και καμιά φορά, αυτό το σύμπαν πρέπει να έχει ισορροπία!
Κατά τις 11:38 π.μ., Unknown
Κατά τις 11:54 π.μ., Tasis Plisis
Κατά τις 12:21 μ.μ., Unknown
πα πα πα, πολύ λογοτεχνικό σουαρέ έχει γίνει το blog αυτό :)
πέρα από αστείο, αν και δεν ήμουν το παιδί που γράφει ημερολόγιο (γι'αυτό και βρίσκω ακόμα δύσκολο το blog) από τα 13 έως τα 18 έστελνα 2 γράμματα την εβδομάδα στην κολλητή μου μέσω του πατέρα της που ήταν ταχυδρόμος. Δεν έχω διαβάσει ακόμα δεύτερη φορά τι της έχω γράψει, θα ένοιωθα τρομερή ανηχανία, αλλά αν ποτέ τα καταστρέψει δεν θα της ξαναμιλήσω. Για κάποιους είναι πολύ εύκολο να εκφράσουν συναισθήματα μόνο στο χαρτί.
epsilon - έχεις δίκιο, μόνο που μιλώ αποκλειστικώς για μένα και ως αναγνώστη και ως "συγγράφουσας" (επιστολές).
Cherry - ναι, η αυτονομία των λέξεων. Η μόνη εξουσία ημών επάνω τους είναι η καταστροφή τους. Εξ ου...
dcd - σωστά το λες. Δεν το είχα σκεφτεί έτσι.
tomboy - έχω μια τρομακτική αδιαφορία για την τύχη των επιστολών μου (αλλά φυλάω σχολαστικά επιστολές που λαμβάνω - σε όποια μορφή). Όσο για το τελευταίο που λες, εγώ και πάλι δύσκολο το βρίσκω.
Κατά τις 2:38 μ.μ., homelessMontresor
Κι εγώ ιχθείς είμαι. Δεν έχω ασχοληθεί πολύ με το τι λένε για το ζώδιο μου και γενικότερα για τα ζώδια, το μόνο που ξέρω είναι οτι και εγώ εκφράζομαι καλύτερα γραπτώς, μόνο που συνήθως δεν τα διαβάζει κανείς! Αν τα διάβαζε μάλλον θα τρόμαζε από το συναίσθημα που κρύβω μέσα μου! Το αστείο είναι οτι οι περισσότεροι με θεωρούν φοβερά λογικό άνθρωπο και γενικότερα ελάχιστοι είναι αυτοί που ξέρουν πράγματι πως νιώθω!
Όσο για την αυτονομία των λέξεων... πιστεύω οτι πολλές φορές ξαναδιαβάζοντας ένα κείμενο μας βλέπουμε οτι έχουμε γράψει περισσότερα από οτι θα θέλαμε ή ανακαλύπτουμε πτυχές του εαυτού μας που δεν τις γνωρίζαμε! Νομίζω οτι βοηθάνε στην αυτογνωσία!
Λίτσα γλυκιά μου, θα με πιστέψεις αν σου πως συγκινήθηκα πάρα πολύ;
Τα «έλλογα» κείμενα σαν επιλογή διαφυγής από τη συναισθηματική γραφή (πόσο σε καταλαβαίνω - και μαζί μου πόσοι άλλοι - όταν έκαιγες τα πρώτα σου γραπτά) είναι εκεί για να σε επαναφέρουν στο ίδιο το συναίσθημα. Και τι καλύτερο από τις επιστολές; Tι πιο συναισθηματικό από αυτές; Θυμήθηκα ένα παραμύθι του Carel Capek σχετικά με τους νάνους ενός ταχυδρομείου οι οποίοι ξεμύτιζαν τη νύχτα και έπαιζαν χαρτιά χρησιμοποιώντας σφραγισμένα γράμματα τα οποία ακουμπούσαν στο μετωπό τους για να νιώσουν τα συναισθήματα του περιεχομένου τους. Το πιο δυνατό χαρτί ήταν ο Άσσος της Καρδιάς. Επειδή ήταν το πιο συναισθηματικό...
"Όταν ξέρεις τα τερτίπια της γραφής, τους ρητορικούς κανόνες, τα μυστικά των λέξεων, νιώθεις εγκλωβισμένος. Ποτέ δεν είσαι σίγουρος αν ξεφεύγεις από τις νόρμες του λόγου. Θα μπορούσα να γράψω ένα κείμενο που δεν με αντιπροσωπεύει καθόλου κι όμως όλοι να το θεωρήσουν εξαιρετικά εκφραστικό"
Επίτρεψέ μου να διαφωνήσω εδώ. Ίσως να φανεί μονοδιάστατη η επιχειρηματολογία μου (λόγω του αντικειμένου μου) αλλά θα προσπαθήσω να είμαι ...αντικειμενικός!
Πιστεύω πως ένα στρωτό και σύμφωνο με τις νόρμες του λόγου κείμενο δείχνει τις αδυναμίες του όταν στερείται προσωπικών συναισθημάτων κατά την ώρα της δημιουργίας του. Γιατί; Επειδή στερείται συναισθηματικού υποβάθρου. Τα κείμενά σου είναι δημιουργήματά σου. Χωρίς να το ξέρεις, ακόμη και όταν βάλεις το στοίχημα «θα γράψω κάτι που δε μου λέει κάτι συναισθηματικά αλλά θα το κοσμήσω με τα δέοντα για να φαίνεται έτσι», βάζεις πάλι ένα μέρος του εσωτερικού σου κόσμου, της κατοικίας των συναισθημάτων σου.
Σκέψου π.χ. πώς διατηρήθηκε η προφορική ποίηση ανά τους αιώνες και πόσο συγκινητική συνέχισε να είναι για τους μεταγενέστερους.
Έκλαιγα σαν μικρό παιδί όταν πρωτοδιάβασα το τέλος της Ιλιάδας. Ο Πρίαμος να ακουμπά το γόνατο του φονιά του γιού του, να τον παρακαλά να του δώσει το κουφάρι του Έκτορα και μετά οι δυό τους να κλαίνε ενθυμούμενοι ο καθένας τους δικούς του ανθρώπους. Όλα δοσμένα με προσεχτικότατα επιλεγμένες λέξεις και εκφράσεις. Σκέψου ότι αυτή η καταραμένη τεχνητή γλώσσα, η επική διάλεκτος, με το μέτρο της και την αυστηρή προσκόλλησή της σε κανόνες ήταν το μοναδικό κείμενο που με έκανε να κλάψω και σίγουρα και άλλους... επειδή, δεν έκλαψα με το ίδιο το συμβάν αλλά, με τον τρόπο που αποδόθηκε από τον Όμηρο.
Η άποψη «να γράφεις σα να είσαι κάποιος άλλος» θα έλεγα ότι είναι άτοπη. Όταν γράφεις, ούτως ή άλλος είσαι κάποιος άλλος. Είσαι αυτός που είσαι μόνο όταν ζεις και αντιδράς στα γεγονότα της ζωής. Όταν γράφεις όμως, καταλαβαίνεις ότι γραφή είναι πάντοτε κουστούμι, παραπέτασμα, αλεξήλιο, σπήλαιο. είτε απλοποιείται σε τρεις λέξεις, είτε σε δεκάδες τόμους.
Τι πιο όμορφο από το να έχει κανείς χιλιάδες ζωές και να δημιουργεί άλλες τόσες; Η ανία, που έτρωγε τα σωθικά του Αλμπέρτο Μοράβια ξεπήδησε όταν κατάλαβε πως οι ζωές που δημιούργησε τελείωσαν...
Οι λέξεις δεν είναι μόνο σύμβολα. Ούτε μόνο εικόνες. Είναι σκέψεις. Έχουν ζωή. Η ίδια λέξη μπορεί να γλείφει το μυαλό σου και παράλληλα να το γδέρνει. Βάλ' τες να κάνουν παρέα μεταξύ τους, με τη διάταξη που θέλεις εσύ. Φτιάξε τον δικό σου «ηλιάτορα». Άφησέ τες να ντύσουν και να εκφράσουν τις σκέψεις σου. Οι λέξεις και οι κανόνες γραφής δεν υπάρχουν μόνο για να σε περιορίζουν. Η μεγαλύτερα ελευθερία προέρχεται σχεδόν πάντα από τα πράγματα που νομίζουμε πως μας περιορίζουν...
Θέλω να πω πολλά περισσότερα αλλά δε θέλω να μονοπωλήσω και το χώρο με τα κατωσέντονά μου! (ειδες που διαλύθηκε τώρα ο συναισθηματισμός των προλεχθέντων μου; κι όμως, είναι εκεί, όπως και για όλους είναι εκεί...)
να μην λέω κοινοτυπίες Λίτσα μου, αλλά πρέπει να εκδόσεις κάτι. έτσι για το στανιό της υπόθεση. έτσι, για το χατήρι των λέξεων.
Σου απομονώνω μια φράση τυχαία από "Από την Πλευρά του Σουάν" του Μαρσέλ Προυστ.
[]..ξαφνικά, ύστερ'από μια ψιλή νότα κρατημένη στη διάρκεια δύο μέτρων, είδε να πλησιάζει, ξεφεύγοντας κάτω από την ηχητικότητα αυτή την τεντωμένη κι απλωμένη σαν ηχητική κουρτίνα που σκεπάζει το μυστήριο της εκκόλαψής της, κι αναγνώρισε, μυστική, υπόκωφη και μοιρασμένη, την αέρινη κι αρωματισμένη φράση που αγαπούσε []
Κατά τις 9:47 μ.μ., Εργαστήρι Δημιουργικής Έκφρασης και Γραφής
Λίτσα, από μικρή γράφω κι εγώ. Και τα κράτησα όλα. Ακόμη και τα πιο ηλίθια.
Το ότι αποτυπώνουμε μια κατάστασή μας συναισθηματική νοητική, ό,τι ό,τι... κάποια στιγμή στο χαρτί, δε σημαίνει ότι είμαστε και το αποτέλεσμα αυτό.
Πολλές φορές οι λέξεις μας παρασύρουν λες κι έχουν δική τους δύναμη. Μας εκπλήσσουν με το αποτέλεσμα.
Όλα αλλάζουν. Και πρώτοι εμείς. Κρίμα που δεν κράτησες τα "κομμάτια του εαυτού σου" απ΄το παρελθόν.
Θα 'χαν ενδιαφέρον (και από φιλολογικής απόψεως-γιατί όχι)
Γιατί κάτι τέτοια δεν τα γράφουμε για τους άλλους αλλά από "ανάγκη".
Κατά τις 12:05 π.μ., Τελευταίος
Οι λέξεις πράγματι δεν οδηγούν κάπου, αλλά για να οδηγηθείς κάπου πρέπει να χρησιμοποιήσεις λέξεις. Το ένα δε συνεπάγεται το άλλο. Ποτέ όμως ο αναγνώστης δε χάνει, ποτέ δεν είναι χαμένος, ακόμα κι αν το ανάγνωσμα είναι ποταπό, κέρδισε αφού γνώρισε την εμπειρία της άστοχης σκέψης του συγγραφέα, μπορεί ο ίδιος να την αποφύγει. Αρκεί να έχει το αισθητήριό του ενεργοποιημένο πάντα.
Τώρα πώς ν' απαντήσω συνολικά σ' όλα αυτά; Δεν ξέρω. Βλέπω όμως ότι όλοι λίγο-πολύ έχουμε τριγυρίσει σε παρόμοιες σκέψεις - πώς γράφουμε, γιατί γράφουμε, τι συμβαίνει με τις λέξεις και τα παρόμοια.
Nada - το σχόλιό σου θα γινόταν ένα εξαιρετικό post. Και όσο για την Ιλιάδα, ομολογώ ότι παρόμοια ήταν η δική μου αντίδραση στην επίμαχη σκηνή (και όχι μόνο) - εξ ου και το skaiespyles στο mail μου.
Roidis - μελετήματα έχω δημοσιεύσει αρκετά, για κείμενα όμως όπως το παρόν δεν νομίζω ότι θα το κάνω ποτέ.
montresor - νομίζω ότι καταλαβαίνεις, αντίστοιχα κι εδώ. Υποθέτω ότι η (ιδιωτική) γραφή είναι ένα μέσο να μην αφεθούμε έρμαια στο συναίσθημα
Κυκλοδίωκτον - μεγάλη κουβέντα. Δεν κάνεις ένα Post;
Lamiotis - μπορεί να είναι κι έτσι. Για μένα, ως αναγώστη, σίγουρα. Αυτά τα "τρομακτικά ταξίδια του χαμού" μου αρέσουν.
Κατά τις 11:12 π.μ., Mari-R1
Αχ εμένα γιατί μου αρέσει πολύ όταν γράφεις για σένα...γεμάτο το κείμενό σου, όπως πάντα..
Θα συμφωνήσω για τα κείμενα που γράφαμε μικροί, όταν τα διαβάζουμε δεν πιστεύουμε ότι υπήρξαμε αυτοί ή σκεφτήκαμε με εκείνο τον τρόπο..αλλά αποτελούν κομμάτι της εξελικτικής μας πορείας και αν το απαρνηθούμε είναι σα να απαρνούμαστε ένα κομμάτι μας. Όπως και να χει η Λίτσα κρύβεται πίσω από κάθε λέξη που γράφει είτε έλλογη, είτε συναισθηματική, είτε άσκοπη και άστοχη, είτε προσεκτικά διαλεγμένη.. και η Λίτσα μέσα από αυτές (όλες) τις λέξεις μας αρέσει.
Εμένα πάντως λειτουργεί ως μέσο έκφρασης , να ακουμπάω το βάρος της σκέψης μου σε μερικές λέξεις κι έτσι να νιώθω πιο ανάλαφρη.
Κατά τις 1:14 μ.μ., Eu-aggelos
Αν και πανω κατω με εχουν καλυψει οι παραπανω φίλοι θέλω να πω οτι οταν διαβάζω τα ποστ σου καταλαβαίνω ακριβώς πως αισθάνεσαι εκείνη τη στιγμή και στο έχω ξαναπει.Πέρα απο τη δική μου ικανότητα,να το πώ έτσι, να καταλαβαίνω τους ανθρώπους που κάνουν κάτι και το νιώθουν, πολύ μεγάλο ρόλο παίζει και ο τρόπος που εσύ γράφεις.Για το λόγο αυτό στην προκειμένη περίπτωση σαν αναγνώστης αισθάνομαι πολύ κερδισμένος.Καλήσπερα!
Ο αναγνώστης μπορεί και να 'ναι χαμένος, να τον παραπλανήσεις. Αλλά θα το αγνοεί αν τον έπεισες.
Τελικά -αν το καλοσκεφτείς- οι λέξεις οδηγούν πάλι μέσα σου. Και οι ιστορίες οι επίπλαστες που έφτιαξες ή θα φτιάξεις είναι κομμάτια σου που τους αρνήθηκες να ζήσουν.
Και οι επιστολές οι ανεπίδοτες ή οι παραδομένες είναι μάρτυρες εποχών σου.
Αν καις, χαρίζεις ή αγνοείς τα κομμάτια σου κινδυνεύεις να μείνεις με λιγότερα.
Αλλά και τότε πάλι αν σταθείς τυχερή μπορεί να ανακαλύψεις νέα σου "κομμάτια".
δεν συμφωνω με το σκεπτικο περι συγκινησιακών καταστάσεων.και εγω εγραφα κυριως με το συναισθημα της στιγμης,και τωρα 20-30 χρονια μετα,χαιρομαι που τα ξαναδιαβαζω,και ντυνομαι ξανα ο Zouri του τοτε.